Đình Ông Voi Hội An: Thành phố cổ Hội An (tỉnh Quảng Nam) được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới, nổi tiếng với kiến trúc cổ kính, chùa miếu và đình làng. Trong số đó, Đình Ông Voi (tên dân gian của đình Hội An) là một công trình đặc biệt, đã tồn tại suốt gần 300 năm.
Ngôi đình không chỉ là nơi sinh hoạt tín ngưỡng, cộng đồng của cư dân phố cổ, mà còn là biểu tượng lịch sử – văn hóa gắn liền với cuộc sống của người dân Hội An từ thế kỷ 18 đến nay.
Lịch sử hình thành
Đình được xây dựng vào thế kỷ XVIII, khi Hội An là thương cảng sầm uất.
Nơi đây vừa là chỗ để dân làng họp bàn việc chung, vừa là nơi thờ cúng thần linh cầu bình an, mưa thuận gió hòa.
Trải qua hàng trăm năm, đình được trùng tu nhiều lần vào các năm 1818, 1907, 1942, 1953, 1996 và 2007.
Tuy vậy, công trình vẫn giữ được dáng vẻ và giá trị nghệ thuật vốn có.
Kiến trúc độc đáo của Đình Ông Voi
Đình Ông Voi nổi bật với quy mô và bố cục hài hòa, gồm:
Cổng tam quan và trụ biểu
Sân đình rộng rãi, lát đá
Cặp tượng voi uy nghi quỳ phục trước sân
Tiền đường, chính điện, đông – tây lang
Hậu tẩm hai tầng – kiến trúc hiếm thấy ở các đình làng Hội An
Điểm nhấn đặc biệt
Hậu tẩm hai tầng chính là nét riêng độc đáo của đình, mà không đình nào khác ở Hội An có được. Kiểu kiến trúc này thể hiện sự sáng tạo, đồng thời khẳng định tầm vóc của ngôi đình trong lịch sử.
Giá trị tín ngưỡng
Hệ thống thờ tự trong đình vô cùng phong phú:
Chủ thần Đại Càn – vị nữ thần bảo hộ sông nước và biển cả
Các vị thủy thần – cầu mong sóng yên biển lặng, ngư dân đi biển an toàn
Miếu ba gian trong sân thờ Thành Hoàng, Ba Bà, và Ngũ Hành Nương Nương
Sự kết hợp giữa thờ Thành Hoàng làng, thần sông nước và thần Ngũ Hành cho thấy đời sống tâm linh của cư dân Hội An luôn gắn liền với thiên nhiên, nghề biển và buôn bán đường thủy.
10 đạo sắc phong triều Nguyễn
Một trong những bảo vật quý giá nhất hiện còn lưu giữ tại đình là 10 đạo sắc phong của các vua triều Nguyễn, kéo dài suốt 100 năm (từ 1826 đời Minh Mạng đến 1926 đời Khải Định).
Các sắc phong này là minh chứng cho sự công nhận của triều đình, đồng thời khẳng định vị thế và tầm quan trọng của Đình Ông Voi trong đời sống tín ngưỡng của cộng đồng.
Ý nghĩa biểu tượng của tượng voi
Tên gọi “Đình Ông Voi” xuất phát từ hai pho tượng voi đặt ở sân trước.
Hai tượng có kích thước lớn, chạm khắc tinh xảo, khoác lễ phục uy nghi.
Trong văn hóa Việt, voi tượng trưng cho sức mạnh, trí tuệ và lòng kiên định.
Trong Phật giáo, voi là biểu tượng của sức mạnh tâm thức và giác ngộ.
Chính vì thế, tượng voi không chỉ tạo ấn tượng thị giác mạnh mẽ mà còn mang giá trị tinh thần sâu sắc.
Trùng tu và bảo tồn
Đình Ông Voi đã nhiều lần được trùng tu để giữ gìn giá trị văn hóa:
1818, 1907, 1942: trùng tu thời phong kiến
1953, 1996: chỉnh trang quy mô lớn
2007: bảo tồn với kỹ thuật hiện đại
Nhờ vậy, dù đã trải qua 3 thế kỷ, ngôi đình vẫn giữ được vẻ cổ kính, uy nghi và giá trị nghệ thuật truyền thống.
Điểm đến văn hóa – du lịch Hội An
Ngày nay, Đình Ông Voi không chỉ là nơi thờ tự của người dân địa phương mà còn là điểm đến hấp dẫn du khách khi đến Hội An.
Du khách thích thú trước kiến trúc độc đáo và tượng voi khắc họa tinh xảo.
Các lễ hội, nghi thức truyền thống tại đình là dịp để du khách tìm hiểu đời sống tâm linh của cư dân phố Hội.
Đây là một trong những công trình góp phần làm nên giá trị di sản thế giới của đô thị cổ Hội An.
Kết luận
Đình Ông Voi Hội An không chỉ đơn thuần là một ngôi đình làng mà còn là biểu tượng văn hóa – tín ngưỡng tồn tại suốt gần 300 năm.